علت و درمان درماتیت سبورئیک

درماتیت سبورئیک نوعی بیماری پوستی التهابی مزمن بوده که افراد در هر سنی را درگیر می‌نماید. بیشترین میزان بروز این بیماری در سنین بین 30 تا 60 سالگی است. در نوزادان این وضعیت معمولا به صورت خود به خود بهبود یافته و دیگر باز نخواهد گشت. اما در بزرگسالان بیماری هر از چندگاهی شدت گرفته، روند بهبود طولانی و تا سال ها ادامه دارد.

درماتیت سبورئیک چیست؟

درماتیت سبورئیک یک بیماری شایع، غیر مسری و قابل کنترل است که عمدتا بخش‌های غنی از غدد چربی در پوست سر، صورت و تنه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این نوع بیماری پوستی باعث ایجاد لکه‌های قرمز خارش دار و پوسته‌های چرب روی پوست شما می‌شود که این عارضه‌ی پوستی معمولا همراه با پوسته‌های زرد یا سفید در پوست سر می‌باشد. علائم این بیماری در پوست مبتلایان، حضور همیشگی نداشته و معمولا مبتلایان به صورت دوره‌ای با این علائم درگیر هستند. خوب است بدانید ابتلا به این نوع درماتیت ناشی از آلرژی یا عدم رعایت بهداشت و استحمام نادرست نیست.

علت بروز درماتیت سبورئیک

علت درماتیت سبوره هنوز به طور کامل شناخته نشده است و متخصصین بطور دقیق نمی‌دانند که چه عاملی سبب این بیماری می‌شود. به نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل شامل استرس، زمینه ژنتیکی، برخی داروها و بیماری‌ها، پاسخ سیستم ایمنی و مهم‌تر از همه نوعی قارچ به نام مخمر مالاسزیا در بروز علائم درماتیت سبورئیک نقش دارند. همچنین شرایطی از قبیل هوای سرد می‌تواند به تشدید این بیماری کمک کند. همچنین برخی بیماری‌های مربوط به اعصاب نظیر پارکینسون خطر ابتلا به بیماری درماتیت سبوره و بروز علائم آن را افزایش می‌دهند. این عارضه درواقع ناشی از واکنش التهابی پوست به حضور نوعی مخمر به نام مالاسزیا است که به طور طبیعی روی سطح پوست افراد زندگی می‌کند.

امروزه محققان دریافته اند علت مقاومت به درمان در مبتلایان به درماتیت سبوره مزمن، تراکم بالای انگل دمودکس است؛ به نحوی که متخصصان پوست از داروها و کرم‌های موضعی مربوط به کاهش تراکم دمودکس به عنوان درمان جدید این بیماری یاد می‌کنند. درصد موفقیت این شیوه از درمان، بالا بوده و تا حد زیادی به بهبود علائم کمک می‌کند.

نشانه‌ها و علائم درماتیت سبوره

نوزادان سه ماهه و کوچکتر اغلب دچار نوعی از درماتیت سبورئیک به نام کلاه گهواره‌ای شده و دراین عارضه پوست سرشان دارای پوسته پوسته‌های سفت زرد یا قهوه ای خواهد شد. این شرایط معمولا قبل از رسیدن به یک سالگی از بین می‌رود. اگرچه ممکن است علائم پس از رسیدن به سن بلوغ مجدد ظاهر شوند.

بزرگسالان در ناحیه صورت به ویژه اطراف بینی، در ابروها، روی پلک‌ها یا پشت گوش‌ها علائم درماتیت سبورئیک را نشان می‌دهند. این علائم در سایر قسمت‌های بدن فرد از قبیل بخش میانی سینه، زیر سینه، چین‌های پوستی زیر بازوها و روی پا  نیز می‌توانند ظاهر شوند.

این بیماری می‌تواند با عوارض زیر همراه باشد:

عفونت باکتریایی یا قارچی ثانویه

نازک شدن پوست، گشادشدن عروق خونی و تلانژکتازی ناشی از عروق خونی

تاثیر روانی اجتماعی ناشی از ظاهر پوست

روش‌های درمان درماتیت سبورئیک

گاها این بیماری خودبه خود بر طرف می‌شود اما اغلب به صورت یک بیماری مزمن در تمام طول عمر فرد همراه او بوده که مدتی برطرف شده و مجدد ظاهر خواهد شد. فرد مبتلا می‌تواند با مراقبت پوستی مناسب و درست، بیماری‌اش را کنترل نماید. در صورتی که با پزشک مشورت نمایید پزشک در مراحل اولیه درمان درماتیت سبورئیک به شما درمان بدون نسخه درماتیت سبوره را پیشنهاد خواهد کرد.

از آنجا که شایع‌ترین علامت درماتیت سبورئیک، شوره سر می‌باشد استفاده از شامپوی ضدشوره درمان موثری برای این بیماری است. از طرفی امروزه مشخص شده است که انگل دمودکس به عنوان عاملی موازی با قارچ مالاسزیا در ایجاد این بیماری نقش دارد. لذا می‌توان گفت درمان قطعی این نوع درماتیت استفاده از شامپو سر دمودکسیلین است. زیرا این شامپو دارای مواد موثره‌ی گیاهی ضد انگل دمودکس و ضد مخمر مالاسزیا به صورت همزمان بوده و در صورت استفاده منظم در درمان قطعی درماتیت سبورئیک اثربخش خواهد بود.

دیگر موارد درمانی عبارتند از:

تغذیه مناسب

مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان مانند توت ها و سبزیجات برگ دار می‌تواند در روند بهبود درماتیت سبورئیک موثر واقع شود. پس بهتر است که مصرف این گونه مواد را به میزان بیشتری در رژیم غذایی خود قرار دهید.

تقویت سیستم ایمنی بدن

عملکرد ضعیف سیستم ایمنی در بروز بیماری درماتیت سبورئیک نقش دارد. لذا برای درمان بهتر است مکمل‌های تغذیه ای مناسب مانند امگا3 و پروبیوتیک‌ها را مصرف نمایید. با تجویز پزشک مکمل های ویتامین D یا C مصرف نمایید. سعی کنید حتما هشت ساعت خواب با کیفیت داشته باشید.

کاهش مصرف غذاهای التهاب زا

محدود کردن مصرف غذاهای فرآوری شده و بسته‌بندی شده مانند غذاهای سرخ‌شده و چربی‌های ترانس یا شکر افزوده به شما کمک می‌کند تا سطوح التهاب را کاهش دهید.

آب کافی

تامین کردن آب مورد نیاز بدن یکی از مهم‌ترین اقدامات برای درمان درماتیت سبورئیک می‌باشد. نوشیدن آب در طول روز کمک می‌کند تا شورۀ سر و خشکی پوست کاهش پیدا کند. لذا سعی نمایید از نوشیدنی‌های مفید حاوی درصد بالای آب غافل نشوید.

دوری از محصولات آرایشی نامناسب

بسیاری از محصولات آرایشی و زیبایی حاوی مواد شیمیایی هستند و می‌توانند علائم درماتیت سبورئیک را بدتر کنند. برخی از مواد مضر موجود در محصولات آرایشی نامناسب که سبب خشکی پوست می‌شوند عبارتند از: پارابن، سدیم لورت و لوریل سولفات.

استفاده از روغن نارگیل و سایر روغن‌های طبیعی

روغن‌های گیاهی طبیعی به تسکین و درمان مشکلات پوستی کمک شایانی می‌کنند. برای مثال روغن نارگیل به دلیل داشتن ترکیبات ضد باکتری، ضد قارچی و ضد انگلی نقش مهمی در درمان درماتیت سبورئیک دارد. از آنجا که افراد مبتلا به این نوع درماتیت معمولا دارای پوست بسیار چرب هستند استفاده از روغن نارگیل به صورت غیر اصولی ممکن است برای آنان ناخوشایند باشد. محصولات درمانی دمودکسیلین بر پایه گیاهان، با فرمولاسیونی منحصر به فرد بر اساس تحقیقات به روز دنیا می‌توانند گزینه‌ای مناسب و موثر برای درمان قطعی درماتیت سبورئیک باشند. محلول پوست دمودکسیلین دارای روغن درخت چای و روغن نارگیل در دوز مناسب و موثر است. این محصول علاوه بر از بین بردن انگل‌های دمودکس که حامیان حضور بیش از حد مخمر مالاسزیا بر روی پوست ما هستند، به صورت مستقیم بر مخمر مالاسزیا نیز اثر گذاشته و اثر کشندگی بر روی آن دارد. در مواردی که افراد در اثر ابتلای شدید به درماتیت سبورئیک دچار پوست خشک می‌شوند، پیشنهاد می‌شود جهت تکمیل درمان بیماری خود درکنار استفاده از محلول پوست دمودکسیلین، از کرم مرطوب کننده دمودکسلین نیز استفاده نمایند.

از آنجا که میکروارگانیسم‌های پوستی مانند انگل دمودکس و مخمر مالاسزیا مهمترین علت درماتیت سبوره هستند، در اغلب موارد با استفاده از محصولات دمودکسیلین درمان کامل و قطعی بدون هیچگونه عارضه‌ای صورت می‌گیرد. در صورتی که با رعایت تمامی نکات بالا همچنان علائم درماتیت سبورئیک به صورت پایدار در پوست فرد باقی بماند، پیشنهاد می‌شود با مشورت پزشک استفاده از داروهای مناسب و قوی‌تر آغاز شود.