خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر در بسیاری از افراد مشکلی رایج است. با این حال، قبل از آنکه درمان این شرایط پوستی را شروع کنید، بهتر است تا علت آن را شناسایی کنید. دو بیماری مهمی که می‌توانند منجر به خارش پوست سر شوند، پسوریازیس و درماتیت سبوره می‌باشند. گاهی اوقات این دو بیماری به علت علائم نزدیک به هم، با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. از این رو در این مقاله به بررسی تفاوت پسوریازیس و درماتیت سبوره پرداخته شده است.
تعریف پسوریازیس و درماتیت سبوره
پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن است. این بیماری می‌تواند باعث رشد سریع سلول‌های پوستی شود که نتیجه آن تجمع سلول‌های پوستی در سطح پوست می‌باشد. در این بیماری تکه‌هایی از پوست خشن شده و به حالت پوسته پوسته در می‌آید. این پوسته پوسته‌ها در هر جایی از بدن از جمله پوست سر ظاهر می‌شوند.
درماتیت سبوره یک بیماری پوستی است که می‌تواند باعث ایجاد پوست خشن و پوسته پوسته در پوست سر و صورت شود. نام رایج درماتیت سبوره، شوره سر است. بیماری درماتیت سبوره در نوزادان، کلاه گهواره نام دارد.
علائم پسوریازیس چیست؟
بررسی علائم می‌تواند به بررسی تفاوت پسوریازیس و درماتیت سبوره کمک کند. پسوریازیس بیشتر در افرادی که دارای رنگ پوست روشن یا سفید هستند دیده می‌شود. پوست این افراد به رنگ صورتی یا قرمز با پوسته‌های نقره‌ای رنگ در می‌آید. در افراد با رنگ پوست متوسط، پوسته‌های سالمونی و نقره‌ای-سفید رنگ مشاهده می‌شود. در پوستهای تیره‌تر، پسوریازیس به شکل پوسته‌هایی بنفش رنگ متمایل به خاکستری دیده می‌شود. همچنین گاها این پوسته‌ها به رنگ قهوه‌ای تیره درامده و به سختی دیده می‌شوند.
لکه‌ها می‌توانند در هر جایی از بدن به خصوص روی آرنج و زانو ظاهر شوند. این لکه‌ها همچنین می‌توانند روی پوست سر ظاهر شوند. لکه‌ها ممکن است خارش دار و یا حساس به لمس باشند.
علائم درماتیت سبوره چیست؟
درماتیت سبورئیک معمولا در پوست سر دیده می شود اما گاهی اوقات در نواحی دیگر پوستی نیز ظاهر می شود. این بیماری سبب ایجاد لکه های خارش دار پوسته پوسته می شود که ممکن است در آن ناحیه پوست چرب باشد. در این صورت با خاراندن این لکه ها و خراشیدن آن‌ها، پوست فرد پوسته پوسته خواهد شد.
درماتیت سبوره در افراد با رنگ پوستهای مختلف، متفاوت به نظر می‌رسد. در افرادی که رنگ پوست سفید یا روشن دارند، پوست قرمز شده و پوسته پوسته می‌شود. در پوستهای با رنگ متوسط و تیره، این وضعیت به صورت ضایعات منحنی یا گلبرگ مانند در امتداد خط رویش مو ظاهر می‌شود. همچنین درماتیت سبوره می‌تواند باعث کاهش رنگدانه یا روشن شدن پوست شود.
در نوزادان، درماتیت سبوره با پوسته پوسته همراه هست. کودکان و نوزادانی با رنگ پوستهای غیر از سفید، ظاهر معمولی کلاه گهواره‌ای درماتیت سبوره را تجربه نمی‌کنند. در عوض اغلب دارای قرمزی، بثورات پوستی، پوسته پوسته شدن و کاهش رنگدانه در نواحی آسیب دیده و چین‌های پوستی هستند که اغلب با درماتیت آتوپیک همراه است.
نوزادان همچنین ممکن است در اطراف چشم و بینی دچار درماتیت سبوره شوند. اگر پوست خراشیده شود و پوستهای ضخیم کنده شود، خطر خونریزی یا عفونت وجود خواهد داشت.
تفاوت پسوریازیس و درماتیت سبوره در چیست؟
پسوریازیس و درماتیت سبوره پوست سر دارای برخی علائم مشترک هستند. هر دو این بیماری منجر به شرایط پوستی زیر می‌شوند:
- لکه‌های پوسته پوسته در سطح پوست
- پوسته‌هایی که ممکن است به ساقه مو بچسبند
- احساس خارش
پس چگونه می‌توان بین این دو بیماری تفاوت قائل شد؟ پسوریازیس در پوست سر افراد با رنگ پوست روشن‌تر، اغلب به رنگ صورتی یا قرمز ظاهر می‌شود و می‌تواند پوسته‌های سفید مایل به نقره ای نیز ایجاد کند. در پوستهای تیره تر، پسوریازیس بیشتر به صورت لکه‌های قهوه‌ای تیره، قهوه‌ای قرمز یا لکه‌های بنفش با پوسته‌های سفید یا خاکستری پوشانده می‌شود.
پوسته‌های درماتیت سبوره معمولاً نازک‌تر هستند. در پوستهای روشن‌تر، پوسته‌ها زرد مایل به صورتی با پوسته پوسته فلس مانند زرد و ظاهری چرب می‌باشند. در افراد با رنگ پوست متوسط و تیره، قرمزی همراه با پوسته پوسته شدن دیده می‌شود. گاهی اوقات نواحی درگیر روشن‌تر یا تیره‌تر از رنگ طبیعی پوست فرد هستند.
افرادی که مبتلا به پسوریازیس هستند، به احتمال زیاد در سایر قسمت‌های بدن خود نیز دارای لکه می‌باشند. اگر این لکه‌ها را بخارانید یا سعی کنید آن ها را بردارید، خونریزی کرده و همچنین ضخیم‌تر شده و دچار خارش بیشتری خواهید شد.
لکه‌های درماتیت سبوره معمولاً به راحتی برداشته می‌شوند، مگر لکه‌های صورتی که نیاز به درمان داشته باشند. لکه‌های پسوریازیس گاهی دردناک بوده و پوست نیز در آن نواحی حساس‌تر می‌باشد، این در صورتی است که وضعیت پوست در بیماری درماتیت سبوره اینگونه نیست. گاهی نیز پوست سر به صورت همزمان به هر دو بیماری دچار می‌شود.
درمان پسوریازیس و درماتیت سبوره مقاوم به درمان چیست؟
تفاوت پسوریازیس و درماتیت سببوره در درمان بروز کمتری پیدا می‌کند. محلول پوست دمودکسیلین به عنوان درمان مشترک برای هر دو عارضه پسوریازیس و درماتیت سبوره می باشد. دمودکس‌ها نقش تشدید کننده در بیماری‌های پوستی مانند درماتیت سبوره و پسوریازیس دارند. توصیه می‌شود تا در روند درمان کامل این بیماری‌ها از محصولات دمودکسیلین به عنوان درمان موازی با درمان تخصصی این بیماری‌ها استفاده شود. محلول پوست دمودکسیلین با دارا بودن مواد موثره گیاهی، بدون عارضه بوده و قابل استفاده برای مدت طولانی است. همچنین می‌توان از این محصول برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های پوستی درماتیت سبوره و پسوریازیس استفاده کرد.
جهت تکمیل درمان پسوریازیس و درماتیت سبوره سر، می‌توان از شامپو سر دمودکسیلین نیز استفاده نمود. این شامپو دارای خواص ضد دمودکس، ضد قارچ و ضد باکتری می‌باشد. پوست سر را به صورت عمقی تمیز و ضد عفونی می‌نماید.
چه موقع نیاز به مراجعه به پزشک هست؟
اگر پوست سرتان به صورت خفیف دچار شوره شده است، می‌توانید با استفاده از شامپو ضدشوره دمودکسیلین این مشکل را رفع نمایید. اما اگر مشکل شوره سرتان با استفاده از شامپو‌های ضد شوره حل نشد، بهتر است تا به پزشک مراجعه نمایید تا پزشک با بررسی‌های بیشتر به علت بیماری شما پی ببرد. پزشک با معاینه پوست شما می‌تواند تشخیص دهد که علت مشکل پوستی شما، بیماری پسوریازیس، درماتیت سبورئیک یا چه چیز دیگری است. همچنین برای تایید تشخیص ممکن است نیاز به بررسی نمونه چربی پوست شما در زیر میکروسکوپ باشد. در موارد نادر، نیاز به بیوپسی پوست است.
درماتیت سبوره و پسوریازیس هر دو شرایط پوستی مزمنی هستند که فرد در طول زندگی درگیر آنهاست. اما با یک تشخیص مناسب بوسیله شناخت تفاوت پسوریازیس و درماتیت سبوره، می توان این شرایط پوستی را تحت نظر داشت و به طور موثر آن را درمان نمود.